Nowe technologie coraz śmielej wkraczają do świata numizmatyki, co można było zauważyć podczas tegorocznych targów numizmatycznych World Money Fair 2025 w Berlinie. Austriacka mennica zapowiedziała premierę innowacyjnego zestawu kolekcjonerskiego, a odwiedzający po raz pierwszy mogli doświadczyć interaktywnego Centrum Doświadczeń Menniczych. Coraz bardziej widoczny staje się też wpływ algorytmów AI w numizmatyce.

Srebrna moneta niobowa z cyfrowym bliźniakiem i kryptoznaczkiem

Mennica austriacka Münze Österreich zapowiedziała w Berlinie dostępność od 12 marca 2025 r. specjalnego zestawu dedykowanego tematowi digitalizacji przeznaczonego dla kolekcjonerów i miłośników innowacyjnych technologii, który symbolizuje połączenie między światem cyfrowym i analogowym.

Wśród trendów omawianych na Mediaforum były hybrydowe zestawy monet i unikatowych tokenów NFT (ang. non-fungible token). To połączenie fizycznie bitych monet i cyfrowych identyfikatorów opartych na architekturze blockchain wyznacza nowe trendy dla kolekcjonerów.

Minting Experience Center

W ramach interaktywnej strefy Minting Experience Center dostępne było sześć stanowisk, gdzie można było poznać z bliska poszczególne etapy produkcji monet i medali z zastosowaniem najnowszych technologii, a co najciekawsze wybić własny i unikalny medal kolekcjonerski World Money Fair 2025, zaprojektowany przez mennicę artystyczną B.H. Mayer. Interaktywna strefa Minting Experience Center powstała we współpracy z wiodącymi producentami maszyn i dostawcami dla przemysłu menniczego.

AI w aplikacjach do identyfikacji i wyceny monet

Przy okazji berlińskich targów warto też wspomnieć o rosnącej popularności aplikacji wykorzystujących AI i technologie rozpoznawania obrazu, które pomagają w identyfikacji, wycenie oraz weryfikacji autentyczności monet. Nowoczesne rozwiązania usprawniają także katalogowanie i analizę kolekcji.

Kilka wybranych aplikacji i platform służących do identyfikacji, potwierdzania autentyczności i wycen monet wskazuje m.in. serwis „Numismatic News”.

• Coiniverse, aplikacja należąca do Mennicy Finlandii, oferuje zasoby dotyczące historii monet oraz porady dotyczące ich pielęgnacji. Posiada ponad 130 tys. zarejestrowanych użytkowników i planuje rozwijać swoje funkcje, w tym połączenia z sieciami dealerów i innymi mennicami.
• Coinstrail.com to polska platforma oparta na AI, która oferuje: funkcję wyszukiwania obrazem monet, katalog online oraz przewodnik cenowy dla europejskich monet. Rozbudowa katalogu jeszcze trwa, obecnie do katalogu online dodano 14343 monet, głównie polskich i niemieckich.
• Coinoscope, popularna wśród kolekcjonerów z USA aplikacja, również udostępnia możliwość rozpoznawania monet na podstawie analizy zdjęcia zrobionego smartfonem. Dostępna jest w Google Play Store oraz Apple App Store.
• Aplikacja CoinSnap, opracowana przez Next Vision Limited, nie tylko pozwala identyfikować monety, ale również umożliwia katalogowanie kolekcji. Jest dostępna zarówno dla użytkowników systemu iOS, jak i Androida. Jednak jest opłata za to, co CoinSnap nazywa wartością „premium”.
• Jedna z najbardziej szanowanych firm gradingowych, amerykańska Professional Coin Grading Service (PCGS), posiadająca także europejską placówkę w Paryżu, wykorzystuje AI do oceny monet i wykrywania fałszerstw. Usługa „Gold Shield”, korzystając ze sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego (ML – machine learning), zapewnia precyzyjną identyfikację monet, pomaga w śledzeniu skradzionych lub zagubionych monet oraz eliminowaniu z rynku podróbek.

Eksperci podkreślają, że skuteczność tych narzędzi zależy od jakości zdjęć dostarczanych przez użytkowników. Choć AI znacznie ułatwia proces identyfikacji, w przypadku wartościowych monet nadal kluczowa pozostaje ekspertyza specjalistów.

Wykorzystywanie AI w numizmatyce będzie się rozwijać, wprowadzając takie funkcje, jak wyszukiwarka zdjęć w archiwach czy dostęp do rozszerzonych sieci dealerów. Niewątpliwie, aplikacje i platformy, takie jak wyżej wskazane, ułatwiają dostęp do wiedzy numizmatycznej, dostarczając kolekcjonerom coraz doskonalsze narzędzia do zarządzania i wzbogacania swoich kolekcji.

AI wspomaga też projektowanie monet

Sztuczna inteligencja nie tylko pomaga w identyfikacji, ale także rewolucjonizuje proces projektowania monet. Automatyzacja powtarzalnych zadań pozwala artystom skupić się na bardziej kreatywnych i innowacyjnych koncepcjach. AI zwiększa precyzję projektów, przyspiesza pracę mennic i umożliwia tworzenie skomplikowanych wzorów z większą efektywnością.

World Money Fair 2025 potwierdziło, że numizmatyka coraz bardziej łączy tradycję z nowoczesnymi technologiami. AI, digital twins, kryptoznaczki i inne cyfrowe technologie stopniowo stają się integralną częścią świata kolekcjonerów, wprowadzając nową jakość w identyfikacji, projektowaniu, i przechowywaniu numizmatycznych skarbów.

(grafika tytułowa – źr. Münze Österreich AG)